Η ακράτεια κοπράνων και αερίων αποτελεί ένα σχετικά σπάνιο, αλλά βασανιστικό πρόβλημα. Η ακράτεια σημαίνει ουσιαστικά ότι δε λειτουργούν επαρκώς οι σφιγκτήρες μύες του πρωκτού.
Προϋπόθεση για τη θεραπεία της ακράτειας κοπράνων είναι η σωστή διάγνωση της αιτίας της ακράτειας από ειδικό.
Ο πρωκτολόγος χειρουργός ξεκινά τη διάγνωση με την κλινική εξέταση. Επιπλέον εξετάσεις όπως η μαγνητική τομογραφία και το διορθικό ενδοσκοπικό υπερηχογράφημα θα απεικονίσουν την κατάσταση των σφιγκτήρων (έσω και έξω σφιγκτήρας μυς του πρωκτού). Μπορεί π.χ. να διαπιστωθεί ότι υφίσταται μια μερική ή πλήρης ρήξη του σφιγκτήρα, η οποία μπορεί να οφείλεται σε τραυματισμό (π.χ. από φυσιολογικό τοκετό, σεξουαλική επαφή κλπ.). Σε άλλες περιπτώσεις μπορεί να υφίσταται μια αδυναμία των σφιγκτήρων λόγω ηλικίας, κυρίως σε γυναίκες. Σε ορισμένες περιπτώσεις η μανομετρία θα καταγράψει το βαθμό αδυναμίας των σφιγκτήρων. Επιπλέον πληροφορίες μπορούν να αντληθούν και από την ορθοσκόπηση / πρωκτοσκόπηση. Θα πρέπει επίσης να αποκλειστεί κάποια συνολική νευρολογική / μυική πάθηση, η οποία θα απαιτούσε και αντίστοιχη θεραπεία. Τέλος, θα πρέπει να διερευνηθεί αν τα νεύρα του ιερού πλέγματος (που νευρώνουν τους σφιγκτήρες μύες του πρωκτού) πιέζονται σε κάποιο σημείο της διαδρομής τους (π.χ. λόγω δισκοκήλης).
Η θεραπευτικός αλγόριθμος που ακολουθείται και στα εξειδικευμένα πρωκτολογικά κέντρα του εξωτερικού είναι ο εξής:
- Σε ελαφρές περιπτώσεις ακράτειας αρκεί συχνά η φυσιοθεραπεία (ασκήσεις ενδυνάμωσης των μυών του περινέου και των σφιγκτήρων) και η διαδικασία biofeedback, με την οποία ο ασθενής "μαθαίνει" να χρησιμοποιεί με πιο σωστό τρόπο το σφιγκτήρα του.
- Σε περίπτωση εστιακής ρήξης του σφιγκτήρα πραγματοποιείται πλαστική (συρραφή) του σφιγκτήρα.
Σε περίπτωση ακανόνιστης ρήξης του σφιγκτήρα ή σε περίπτωση διάχυτης εκφύλισης των μυικών ινών των σφιγκτήρων δεν μπορεί να πραγματοπoιηθεί συρραφή, οπότε πραγματοποιείται άλλη σύγχρονη επέμβαση. Τοποθετείται ένας νευροδιεγέρτης ιερών νεύρων. Ο νευροδιεγέρτης ακράτειας διεγείρει τα ιερά νεύρα (S.N.S. = Sacral Nerve Stimulation) μέσω ηλεκτροδίων που καταλήγουν στο ιερό νευρικό πλέγμα εντός της λεκάνης του ασθενούς. Τα ιερά νεύρα διεγείρουν με τη σειρά τους τους σφιγκτήρες. Ο νευροδιεγέρτης, ο οποίος αποτελεί μια μικρή συσκευή σαν βηματοδότης, τοποθετείται στην περιοχή του γλουτού.- Σε περίπτωση αποτυχίας της τελευταίας επέμβασης, εφαρμόζεται σε ορισμένες περιπτώσεις η πλαστική δημιουργία νέου σφιγκτήρα μέσω μεταφοράς ενός μυός του μηρού στην περιοχή γύρω από τον πρωκτό (gracilis – plastic), ή τοποθετείται εναλλακτικά τεχνητός σφιγκτήρας. Αναλόγως με τον ασθενή, οι τεχνικές αυτές μπορεί να ενδείκνυνται ή και όχι.
- Τελική λύση για την ακράτεια κοπράνων σε περίπτωση αποτυχίας ή αντένδειξης των προαναφερθέντων επεμβάσεων αποτελεί η δημιουργία παρά φύση έδρας (λαπαροσκοπική δημιουργία κολοστομίας).
