Σμηγματογόνος κύστη

Η σμηγματογόνος κύστη ή κύστη δέρματος ή αθηρωματώδης κύστη ανήκει στους καλοήθεις όγκους του υποδόριου ιστού (του λιπώδους ιστού που βρίσκεται κάτω από το δέρμα). Όπως φανερώνει το όνομά της, είναι μία κύστη που περιβάλλεται από κάψα (περίβλημα) και περιέχει σμήγμα. Η σμηγματογόνος κύστη εμφανίζεται ως μικρή, ψηλαφητή διόγκωση κάτω από το δέρμα. Σπανίως παρατηρείται μια μικρή (μαύρη συνήθως) τρυπούλα (πόρος) στο δέρμα της περιοχής, που οφείλεται σε σχηματισμό συριγγίου (καναλιού) μεταξύ κύστης και δέρματος.  Η εμφάνιση της σμηγματογόνου κύστης δεν είναι δυνατή μόνο κατά την εφηβεία, αλλά σε οποιαδήποτε ηλικία και σε οποιοδήποτε σημείο του σώματος. Συχνότερες περιοχές εντόπισης είναι το τριχωτό της κεφαλής, ο αυχένας και τα άκρα. Σε πολλούς ανθρώπους παρατηρούνται περισσότερες από μία κύστεις.

 

Αίτια σμηγματογόνου κύστης

Η αιτία δημιουργίας της κύστης δεν είναι ακριβώς γνωστή. Ενοχοποιούνται βέβαια η σύγκλειση των σμηγματογόνων πόρων / αδένων του δέρματος, με αποτέλεσμα την οργάνωση σταδιακά του σμήγματος εντός ενός περιβλήματος, αλλά και κληρονομικοί παράγοντες.

 

Συμπτώματα σμηγματογόνου κύστης

Συνήθως η σμηγματογόνος κύστη είναι ασυμπτωματική, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις προκαλεί συμπτώματα πίεσης.

Είναι πιθανή όμως η μόλυνση μιας σμηγματογόνου κύστης, με συνέπεια τη δημιουργία αποστήματος. Στην περίπτωση αυτή παρατηρείται τοπική ερυθρότητα, διόγκωση και πόνος.

 

Διάγνωση σμηγματογόνων κύστεων

Συχνά η σμηγματογόνος κύστη συγχέεται με το υποδόριο λίπωμα. Οι κύστεις είναι λείες στην αφή, αλλά λιγότερο ευκίνητες και πιο σκληρές σε σχέση με τα λιπώματα. Η κλινική εξέταση από το χειρουργό θέτει συνήθως τη διάγνωση, ενώ σε σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να χρειαστεί κάποια περαιτέρω εξέταση, όπως π.χ. το υπερηχογράφημα ή η μαγνητική τομογραφία. Να σημειωθεί ότι η σμηγματογόνος κύστη δεν είναι δυνατό να μετατραπεί σε κακοήθη όγκο, ενώ επίσης δεν είναι δυνατό να μεγαλώσει πάρα πολύ, σε αντίθεση με το λίπωμα.

 

Χειρουργική αφαίρεση σμηγματογόνου κύστης

Καλό είναι οι σμηγματογόνες κύστεις / κύστες να αφαιρούνται, διότι είναι πιθανή η μόλυνσή τους, με συνέπεια τη δημιουργία αποστήματος. Η αφαίρεση της σμηγματογόνου κύστης θα πρέπει να πραγματοποιείται (υπό τοπική αναισθησία) ριζικά με την κάψα ανέπαφη/ολόκληρη, ώστε η κύστη να μην υποτροπιάσει στο μέλλον. Στο τέλος της μικροεπέμβασης διενεργείται πλαστική αποκατάσταση του τραύματος με ενδοδερμική ραφή για καλύτερα αισθητικά αποτελέσματα. Η απλή παρακέντηση ή πίεση της κύστης για έξοδο του σμήγματος είναι λανθασμένη, διότι με τον τρόπο αυτό η κύστη στο μέλλον θα επανεμφανιστεί, αφού η κάψα (περίβλημα) παραμένει στον οργανισμό, ενώ υφίσταται επιπλέον η πιθανότητα εισόδου μικροβίων στην κύστη, με επακόλουθη μόλυνσή της και τη δημιουργία αποστήματος. Κατά την ίδια λογική δεν είναι επαρκής και οποιοσδήποτε άλλος τρόπος θεραπείας / καταστροφής της σμηγματογόνου κύστης (όπως π.χ. με laser / λέιζερ).

Σε περίπτωση που παρατηρείται ήδη μόλυνση / αποστηματοποίηση μιας σμηγματογόνου κύστης, δεν αρκεί μόνο η διάνοιξη του αποστήματος για την έξοδο του πύου, αλλά θα πρέπει να αφαιρείται το απόστημα μαζί με την κύστη ριζικά. Κατά την ίδια λογική δεν αρκεί η λήψη απλώς μιας αντιβίωσης.

 

Συχνές ερωτήσεις για τις σμηγματογόνες κύστεις

Ερ.:  Θα πονέσω κατή τη διάρκεια αφαίρεσης της κύστης?

Απ.:  Κατά την αφαίρεση μιας σμηγματογόνου κύστης ο ασθενής δεν αισθάνεται πόνο, καθώς η επέμβαση γίνεται υπό τοπική αναισθησία (ένεση).

 

Ερ.:  Μου είπαν να "σκάσω" τη σμηγματογόνο κύστη. Είναι αυτό σωστό?

Απ.: Αυτό είναι λάθος, καθώς κατά τον τρόπο αυτό πρώτον δεν αφαιρείται η κύστη (απλώς αδειάζει το σμήγμα) με αποτέλεσμα η κύστη να ξαναγεμίσει στο μέλλον, δεύτερον αυξάνεται έτσι η πιθανότητα να εισέλθει στο εσωτερικό της κύστης ένα μικρόβιο με αποτέλεσμα τη μόλυνση της κύστης και τρίτον δυσκολεύει στην πορεία από τεχνικής πλευράς η επέμβαση αφαίρεσης της κύστης (καθώς το περίβλημά της θα είναι κατεστραμένο). Μια σμηγματογόνος κύστη θα πρέπει να αφαιρείται, ειδάλλως είναι προτιμότερο να μην την πειράξει κανείς.

 

Ερ.:  Η σμηγματογόνος κύστη αφαιρείται στο ιατρείο?

Απ.:  Μια μικρή σμηγματογόνος κύστη μπορεί να αφαιρεθεί και στο ιατρείο, μια μεγαλύτερη όμως πιθανώς να πρέπει να αφαιρεθεί στην κλινική. Το μέρος της επέμβασης θα αποφασιστεί από το χειρουργό μετά την εξέταση.

 

Ερ.:  Έχω πολλές δερματικές κύστες. Μπορώ να τις βγάλω όλες μαζί ή πρέπει να βγουν μία-μία?

Απ.:  Όλα είναι σωστά. Και όλες μαζί, αλλά και σε επαναλαμβανόμενες συνεδρίες μπορούν να αφαιρεθούν οι σμηγματογόνες κύστεις.

 

Ερ.:  Άκουσα ότι η κύστη του δέρματος ξαναβγαίνει, οπότε δεν έχει νόημα να την αφαιρέσω.

Απ.:  Αν η σμηγματογόνος κύστη αφαιρεθεί ριζικά (με ολόκληρο το περίβλημά της, χωρίς αυτό να καταστραφεί κατά την επέμβαση), η πιθανότητα επανεμφάνισης της κύστης σχεδόν εκμηδενίζεται.

 

Ερ.:  Με ενοχλεί η κύστη μου αισθητικά, διστάζω όμως να την αφαιρέσω, διότι φοβάμαι ότι το σημάδι θα είναι άσχημο.

Απ.:  Η μικρή τομή μέσω της οποίας αφαιρείται η κύστη, ράβεται στη συνέχεια ενδοδερμικά (πλαστικά) για πιο όμορφο αισθητικό αποτέλεσμα. Σαφώς και δεν είναι δυνατό να μην υπάρχει στο μέλλον κανένα σημάδι, αλλά η ουλή είναι συνήθως πολύ πιο ανεπαίσθητη σε σχέση με το εξόγκωμα της σμηγματογόνου κύστης.

 

Ερ.: Να πάω σε αισθητικό για τη σμηγματογόνο κύστη?

Απ.:  Ο κατάλληλος ιατρός για τη θεραπεία (αφαίρεση) στης κύστης είναι ο χειρουργός.

 

Ερ.:  Μπορεί μια δερματική κύστη να μετατραπεί σε καρκίνο?

Απ.:  Η σμηγματογόνος κύστης δεν μπορεί ποτέ να μετατραπεί σε κακοήθη όγκο, μπορεί μόνο να μολυνθεί και να προκαλέσει απόστημα.

 

Ερ.:  Η κύστη του δέρματος εμφανίζεται συχνότερα στην εφηβεία?

Απ.:  Η σμηγματογόνος κύστη περιέχει σμήγμα, δεν έχει όμως σχέση με την εφηβεία. Μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία.

 

Δείτε επίσης:

Χειρουργική Δέρματος – Μαλακών Μορίων