Μετεγχειρητική κοιλιοκήλη ή μετεγχειρητική κήλη ονομάζεται η κήλη που προκλήθηκε από προηγηθείσα ανοιχτή χειρουργική επέμβαση στην περιοχή. Μέσω του χάσματος του κοιλιακού τοιχώματος που δημιουργείται, εξέρχονται και προβάλλουν / προεξέχουν κάτω από το δέρμα στοιχεία της κοιλιακής κοιλότητας, όπως είναι το έντερο ή το ενδοκοιλιακό λίπος. Το κενό του κοιλιακού τοιχώματος είναι δυνατό να καταλαμβάνει ολόκληρο ή ένα τμήμα του μήκους του παλαιού τραύματος. Με τα χρόνια οι μετεγχειρητικές κήλες συνήθως μεγαλώνουν.
Αίτια μετεγχειρητικής κοιλιοκήλης
Η μετεγχειρητική κήλη οφείλεται σε δημιουργία κενού του κοιλιακού τοιχώματος της χειρουργηθείσας περιοχής. Το κενό αυτό δημιουργείται συνήθως σταδιακά λόγω προβληματικής επούλωσης του τραύματος εσωτερικά και λόγω αύξησης της ενδοκοιλιακής πίεσης (π.χ. εξαιτίας συχνής άρσης βάρους, παχυσαρκίας κλπ). Συχνή είναι η δημιουργία μετεγχειρητικής κήλης μετά από εγχείρηση ανευρύσματος αορτής, καθώς έχει βρεθεί ότι σε ασθενείς με ανεύρυσμα αορτής υπάρχει εκ φύσεως μια αδυναμία τους ινώδους / συνδετικού ιστού του οργανισμού, κάτι που δυσχεραίνει τη σωστή επούλωση του κοιλιακού τοιχώματος.
Συμπτώματα μετεγχειρητικής κήλης
Η μετεγχειρητική κοιλιοκήλη μπορεί να εκδηλώνεται με πόνο, τοπική διόγκωση σε συνθήκες πίεσης κλπ. Η διάγνωση της μετεγχειρητικής κοιλιοκήλης, όπως και κάθε κήλης, πραγματοποιείται κατά την κλινική εξέταση από χειρουργό. Σε ορισμένες περιπτώσεις η διάγνωση θα πρέπει να πλαισιώνεται από μαγνητική ή αξονική τομογραφία.
Περίσφιξη μετεγχειρητικής κοιλιοκήλης
Η κοιλιοκήλη πρέπει να χειρουργείται, διότι υφίσταται η πιθανότητα κάποια στιγμή να "σφηνώσει" το περιεχόμενο της κήλης μέσα στο κενό του κοιλιακού τοιχώματος, με κίνδυνο να νεκρωθεί τμήμα εντέρου. Προς αποφυγή της επιπλοκής αυτής (περίσφιξη μετεγχειρητικής κοιλιοκήλης) απαιτείται η προληπτική χειρουργική θεραπεία της κήλης.
Λαπαροσκοπική επέμβαση μετεγχειρητικής κήλης
Η επέμβαση για την αποκατάσταση της μετεγχειρητικής κήλης διενεργείται πλέον λαπαροσκοπικά (με λαπαροσκόπηση), μέσω δηλαδή τριών μικρών τομών του κοιλιακού τοιχώματος, μεγέθους 0,3 – 1 εκ. Κατά τη διάρκεια της εγχείρησης συγκλείεται από το χειρουργό το κενό του κοιλιακού τοιχώματος με συνθετικό πλέγμα. Η επέμβαση αυτή περιγράφεται ως λαπαροσκοπική IPOM (Laparoscopic Intraperitoneal Onlay Mesh).
Τα πλεονεκτήματα της λαπαροσκοπικής αποκατάστασης (επέμβασης) μετεγχειρητικής κοιλιοκήλης σε σχέση με την "ανοιχτή" επέμβαση είναι:
- Ανώδυνη χειρουργική επέμβαση (λιγότερος πόνος μετεγχειρητικά)
- Ταχύτερη ανάρρωση, ταχύτερη έξοδος από το νοσοκομείο, καθώς και ταχύτερη επάνοδος στις συνήθεις δραστηριότητες/εργασία
- Ελάττωση πιθανότητας εμφάνισης επιπλοκών στο άμεσο (π.χ. μικρότερη πιθανότητα αιμορραγίας και μετεγχειρητικών λοιμώξεων), αλλά και στο απώτερο διάστημα μετά την εγχείρηση μετεγχειρητικής κοιλιοκήλης
- Καλύτερο αισθητικό αποτέλεσμα
- Καλύτερα αποτελέσματα μακροπρόθεσμα: χαμηλότερα ποσοστά υποτροπής της μετεγχειρητικής κοιλιοκήλης, διότι το πλέγμα τοποθετείται εσωτερικά του κοιλιακού τοιχώματος.
- Καλύτερη διεγχειρητική διάγνωση, καθότι ο χειρουργός έχει κατά το λαπαροσκοπικό χειρουργείο μετεγχειρητικής κοιλιοκήλης πρόσβαση σε ολόκληρη την κοιλία
- Παράλληλη δυνατότητα λύσης τυχόν ενδοκοιλιακών συμφύσεων, που οφείλονται στην προηγηθείσα επέμβαση και θα μπορούσαν να προκαλέσουν στο μέλλον εντερική απόφραξη (ειλεός). Η λύση (αφαίρεση / κόψιμο) των συμφύσεων πραγματοποιείται με εργαλείο υπερήχων, ώστε να είναι αναίμακτη η επέμβαση.
Σε υπερβολικά μεγάλες κοιλιοκήλες μπορούν να χρησιμοποιηθούν και άλλες παραλλαγές ή τεχνικές ανάλογα με την περίπτωση, όπως π.χ. e-TEP (εξωπεριτοναϊκή τοποθέτηση πλέγματος), TAPP, lap. IPOM-plus, Sublay, Διαχωρισμός οπίσθιων στοιχείων κοιλιακού τοιχώματος (Posterior Component Separation Technique – CTS) με Απελευθέρωση εγκάρσιου κοιλιακού μυός (TAR) (Transversus Abdominis Release) και άλλες υβριδικές τεχνικές όπως π.χ. MILOS, e-MILOS (endoscopic MILOS), ELAR, Dynamick Abdominal Wall Plastic κλπ. Στόχος του χειρουργού θα πρέπει να είναι ο συνδυασμός της ταχείας ανάρρωσης, του λιγότερου δυνατού πόνου, της μείωσης της πιθανότητας επιπλοκών και της ελάττωσης της πιθανότητας υποτροπής της μετεγχειρητικής κοιλιοκήλης.
Επίσης, στη σπάνια περίπτωση που λόγω φλεγμονής στην περιοχή του κοιλιακού τοιχώματος δεν μπορεί να τοποθετηθεί με ασφάλεια συνθετικό πλέγμα, επιλέγεται η χρήση βιολογικού πλέγματος (biologic mesh), το οποίο είναι μεν πιο αδύναμο σε σχέση με το συνθετικό, δίνει όμως λύση σε περίπτωση αντένδειξης χρήσης του συνθετικού πλέγματος. Το βιολογικό πλέγμα απορροφάται βραδέως και μετατρέπεται εν μέρει σε φυσιολογικό ιστό του οργανισμού, ενώ προάγει συγχρόνως και τη δημιουργία ουλώδους ιστού.
Συχνές ερωτήσεις για τη μετεγχειρητική κοιλιοκήλη
Ερ.: Χειρουργήθηκα μια φορά ανοιχτά για μετεγχειρητική κήλη. Μπορώ τώρα να χειρουργηθώ ξανά και μάλιστα λαπαροσκοπικά?
Απ.: Σε περίπτωση υποτροπής της κοιλιοκήλης σαφώς και θα πρέπει να χειρουργηθεί ο ασθενής ξανά. Και μάλιστα υφίστανται 2 λόγοι για να γίνει η επέμβαση λαπαροσκοπικά. 1. διότι έτσι μειώνεται η πιθανότητα υποτροπής, 2. διότι από τεχνικής πλευράς είναι πιο εύκολη η επέμβαση σε περιοχή που δεν έχει τοποθετηθεί ήδη πλέγμα.
Ερ.: Τι είδος νάρκωσης θα χρησιμοποιηθεί?
Απ.: Η μετεγχειρητική κοιλιοκήλη αντιμετωπίζεται λαπαροσκοπικά υπό γενική αναισθησία.
Ερ.: Πόσες μέρες θα νοσηλευτώ?
Απ.: Η διάρκεια νοσηλείας εξαρτάται από το μέγεθος του προβλήματος, είναι όμως πάντα πιο σύντομη όταν η επέμβαση εκτελείται μέσω λαπαροσκόπησης.
Ερ.: Η μετεγχειρητική κοιλιοκήλη θα πρέπει να χειρουργείται μόνο αν ενοχλεί?
Απ.: Η μετεγχειρητική κήλη, όπως και κάθε κήλη, επιβλάλλεται να χειρουργείται, ακόμα και αν δεν προκαλεί συμπτώματα π.χ. πόνου κλπ. Η επέμβαση πραγματοποιείται για να προλάβει επιπλοκές, όπως η περίσφιξη. Και από τη στιγμή που η επέμβαση αυτή γίνεται σήμερα συνήθως λαπαροσκοπικά, είναι πιο εύκολη για τον ασθενή και η αποκατάσταση μετεγχειρητικά.
Δείτε επίσης τη γενικότερη σελίδα: Χειρουργική Κήλης
